Σάββατο
Ad Hominem Πλάνη- Επίθεση στο Άτομο
ΣάββατοΈχω δηλώσει πρόσφατα την αποστροφή μου στις τηλεοπτικές εκπομπές τύπου talk show εξαιτίας τριών βασικών ενοχλήσεων που μου προκαλούν:
ηχητική οχλαγωγία υποδηλούσα την ανικανότητα του παρουσιαστή – δημοσιογράφου να ελέγξει τους καλεσμένους
παρεκτροπή εκφραστική ή θεματολογική εκ μέρους των συμμετεχόντων και πάλι υποδηλούσα την ανικανότητα οργάνωσης από μέρους του παρουσιαστή δημοσιογράφου ή και προδηλούσα τον σκοπό παρεκτροπής με στόχο τον εντυπωσιασμό ή την ενεργοποίηση υπερσυγκινησιακής έκρηξης του κοινού
την εμμονή που δηλώνεται ευθαρσώς ως κεντρικός άξονας της συζήτησης απέναντι σε Πρόσωπο και όχι σε Ενέργεια.
Πριν αναπτύξω το τρίτο ενοχλητικό σπιρούνισμα των τηλεοπτικών εισαγγελέων – ποιος διαχωρίζει σε αυτή τη χώρα τέλος πάντων το κρίνειν από το δικάζειν; - θα αναφέρω ελάχιστα από όσα σχετίζονται με το θέμα μου και τα οποία περισυνέλεξα από το διαδίκτυο.
Ρητορικός Όμιλος Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ξεκινώντας το 2003 και τον τότε Ρ.Ο.Π.Α, τον Ρητορικό Όμιλο του Πανεπιστημίου Αθηνών, παιδιά από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο έθεσαν τις βάσεις για τη δημιουργία ενός Ρητορικού Ομίλου και στην ΑΣΟΕΕ. Σκοπός του ομίλου είναι να γνωρίσει το debate στην πανεπιστημιακή κοινότητα φέρνοντας τους φοιτητές σε επαφή με ένα από τα πιο συναρπαστικά και διασκεδαστικά αθλήματα, βελτιώνοντας τις ικανότητες τους και ασκώντας το πνεύμα τους. Σήμερα ο Όμιλος Ρητορικής και Επιχειρηματολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου είναι ένας από τους πιο δραστήριους και δυναμικά αναπτυσσόμενους ομίλους στην Ευρώπη, εκπροσωπώντας το Πανεπιστήμιο μας σε κάθε μεγάλη διοργάνωση στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διοργανώνουμε σε εβδομαδιαία βάση προπονήσεις πάνω στην τέχνη του να δομείς και να παρουσιάζεις επιχειρήματα και διοργανώνει debate πάνω σε επίκαιρα θέματα
Από τα αρχαιότερα χρόνια οι Έλληνες απέδιδαν μεγάλη σημασία στο λόγο που εκφράζεται με ευφράδεια κι αυτό προφανώς αποτελεί ένα εκ των ουκ άνευ – ειρωνική προφανώς διαπίστωση- των τηλεοπτικών δικαστηρίων.
Τα τρία βασικά είδη του ρητορικού λόγου καθορισμένα από τον Γοργία τον Λεοντίνο – συμβουλευτικό , δικανικό και πανηγυρικό- όλα αναμεμιγμένα με μία πινελιά υπερφίαλης δημοσιογραφικής εξουσίας και μερικά ομιχλώδη πυροτεχνήματα της αφέλειας του λαϊκού αισθήματος δικαιοσύνης αγόμενο από την απογοήτευση του λαού στην διαδικασία επιβίωσης του , πουθενά αλλού σήμερα δεν περιλούζουν τόσο την καταπιεσμένη νοημοσύνη όσο στην τηλεοπτική υπερδύναμη της εικόνας και του ήχου.
Με τον ελληνικό όρο Διαλεκτική που επεκράτησε διεθνώς ως Dialectic σημαίνεται γενικά ο τρόπος της αναζήτησης της όποιας αλήθειας μέσω της δι΄ αυτήν συζήτησης. Στην Αγγλία παλαιότερα ο όρος αυτός ήταν συνώνυμος της Λογικής όπως και εφαρμοζόταν στη τυπική συλλογιστική των εκάστοτε ρητόρων.
Ένα από τα αξιωματικά υποστηρίγματα της διαλεκτικής είναι η αρχή πως Τα πάντα έχουν ιστορία. Όχι όμως μόνο την δική τους ιστορία. Ο κόσμος αποτελεί ένα σύνολο και κάθε απόπειρα να αποσπάσουμε τμήματα – κατηγορώντας και επιπλήττοντας μεμονωμένες ενέργειες ειδικά δακτυλοδείχοντας Πρόσωπα και όχι Πράξεις- καθιστά το αποτέλεσμα ακατανόητο , ανεπαρκές ή στην χειρότερη περίπτωση καθ’ υπόδειξην δίκαιο.(…)
Οι συγκρούσεις που προκαλούνται ανάμεσα στα αποκομμένα τμήματα του ενιαίου κόσμου υπηρετούν τις αρχές της διαλεκτικής διότι αυτές είναι που αναγκάζουν τις αντιφάσεις σε κίνηση και εξέλιξη, αλλά όταν οι εκφραστικές αντιμαχίες παραληρούν σε δύσμορφα στενά μίας ρητορικής του πεζοδρομίου, τότε προφανώς η μόνη εξέλιξη που επιτυγχάνεται αφορά την ηχητική όχληση που ανέφερα στην αρχή της ανάρτησης μου.
Και αυτό μας πάει στο τρίτο βασικό στοιχείο της διαλεκτικής: σχέση, αλληλεξάρτηση δεν σημαίνει αρμονική συνύπαρξη αλλά αντίθεση, σύγκρουση. Αυτή η εσωτερική αντίφαση, λέει η διαλεκτική, είναι ακριβώς αυτό που αναγκάζει τα πάντα να αλλάζουν. Η σύγκρουση είναι η κινητήρια δύναμη της ιστορίας.
Η διαλεκτική δεν είναι "υπερεπιστήμη". Είναι ένα εργαλείο για να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας στην κίνησή του. Και πάνω από όλα για να βοηθήσουμε να είναι η κίνηση αυτή προς τα εμπρός,
Όπως και οι ηγούμενοι αυτής της κίνησης δεν είναι υπεράνθρωποι αλλά απλά χιλιάδες ευρώ σε τραπεζικούς λογαριασμούς τους που οφείλουν όμως να δικαιώνουν τον αριθμό των ψηφίων τους και όχι να υπερ- εντυπώνουν το συμπέρασμα πως ό,τι σου χαρίζεται , αυτό αξίζεις.
Παρακολούθησα πρόσφατα για ελάχιστη ώρα φυσικά εκπομπή του κυρίου Ε. προσπαθώντας να διατηρήσω την προσωπική μου κρίση στα υψηλά θέλω να πιστεύω επίπεδα της σε μία προσπάθεια – δεν κατάλαβα νομίζω καλά – να διαχωριστεί ο τίτλος «διαιτολόγος» από τον τίτλο «σύμβουλος διατροφής», να κατορθωθεί μία σύγχυση εννοιών και προσώπων εφόσον ένα Πρόσωπο κατηγορείτο για μία Κατάσταση, να προβληθεί κάποια ξεχασμένη δημοσιογράφος γυνή γαρ και άρα ειδική σε θέματα διατροφικής ισορροπίας, να αθωωθεί ο έκφρων λαός που προτιμά την μεγαλομανία των 800 ευρώ για ένα σακουλάκι γύρη – ώστε αδυνατίζει η γύρη; Για αυτό οι μέλισσες είναι τόσο μικρές; - από μία μικρή έρευνα αγοράς στο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς του και..όλα αυτά σας διαβεβαιώ τα αντιμετώπισα στα είκοσι μόνο πρώτα και μοναδικά λεπτά που δέχτηκα να καθηλώσω την αντίληψη μου μπροστά στο απαύγασμα της προσωπικότητας τόσο του δημοσιογράφου όσο και του σταθμού.
Το ad hominem επιχείρημα, γνωστό και ως argumentum ad hominem , ουσιαστικά αποτελεί επιχείρημα «ενάντια στο άτομο» και αποτελεί λογική πλάνη, η οποία συνίσταται στην ανταπάντηση σε κάποιο επιχείρημα μέσω άμεσης προσβολής προς το πρόσωπο που το διετύπωσε, σαν αυτό να αποτελούσε έγκυρη βάση για την απόρριψη του επιχειρήματος ως εσφαλμένου και δίχως ουσιαστική κατάδειξη των ελαττωμάτων του επιχειρήματος.
Με ποιο δικαίωμα εξουσίας κατηγορείται ένα άτομο δημόσια για μία ενέργεια; Είναι το μοναδικό ανά την υφήλιο που εμπλέκεται στην εφαρμογή μίας κατάστασης;Με ποιο δικαίωμα; Με ποια εξουσία; Απαιτώ απάντηση κύριοι Εισαγγελείς.
Το επιχείρημα ad hominem αποτελεί μία από τις πιο διαδεδομένες λογικές πλάνες και βρίσκει την θέση του στα συγγράμματα Εισαγωγής στην λογική και στην κριτική σκέψη. Τόσο η ίδια η πλάνη, όσο και οι κατηγορίες περί εφαρμογής της καταδικάζονται στην διαλεκτική. Είναι αποτελεσματική ρητορική τεχνική και χρησιμοποιείται συχνά, παρά το είναι εγγενώς εσφαλμένο και επιπλέον στερείται λεπτότητας.
Η απλή πλάνη ad hominem συνίσταται στον ισχυρισμό ότι το επιχείρημα κάποιου είναι εσφαλμένο εξαιτίας κάποιων μειωτικών χαρακτηριστικών του ή εξαιτίας έλλειψης κύρους από μέρους του, αντί να γίνεται απευθείας αναφορά στην βασιμότητα του επιχειρήματος
Το αντεστραμμένο ad hominem, ή αλλιώς προσφυγή στην αυθεντία συνίσταται στον ισχυρισμό ότι το επιχείρημα κάποιου είναι ορθό και/ή ότι κάθε επιχειρηματολογία του θα είναι ορθή, αποκλειστικά και μόνον επειδή το άτομο διαθέτει χαρακτηριστικά που το καθιστούν αξιόπιστο ή αυθεντία και όχι γιατί τα επιχειρήματά του είναι ισχυρά. Κατά συνέπεια, αυτό το άτομο δεν χρειάζεται καν να φέρει αντίλογο σε κάποια επίθεση εναντίον της ποιότητας του επιχειρήματός του, ακριβώς επειδή ο ίδιος είναι αξιόπιστος ή αυθεντία. (Αυτό περί αυθεντίας του Δημοσιογράφου και αναρωτιέμαι αν αποτελεί αντιποίηση τίτλου ο Δικαστικός τηλ-εκπρόσωπος)
Επίθεση στο Άτομο (argumentum ad hominem):
Το Πρόσωπο που παρουσιάζει το επιχείρημα (στην περίπτωση της εκπομπής που αναφέρομαι , επιχείρημα θεωρείται το νομικό κενό μη έκδοσης άδειας εργασίας σε διατροφολόγους και λοιπούς παρεμφερείς τη ειδικότητα) δέχεται την επίθεση ενώ η κατηγορία βαρύνει την ενέργεια (η οποία υπενθυμίζω σύμφωνα με όσα έχω ήδη αναφέρει, δεν αποτελεί μεμονωμένο στοιχείο ιστορίας αλλά αναπόσπαστο τμήμα του ενιαίου κόσμου δηλ. κράτους κλπ). Έτσι και με αυτή την δυναμική εκτόπιση της κατηγορίας σε λάθος κατεύθυνση, ό,τι δηλώνεται πλέον από το Πρόσωπο χρησιμοποιείται εναντίον του παρεκτρέποντας ακόμα περισσότερο την αρχική πρόθεση εξέλιξης μέσω της διαλεκτικής (κι αυτό ειρωνικό ήταν).
Υπάρχουν τρεις μορφές πλάνης αυτής της διαλεκτικής δικαιοσύνης (…)
ad hominem abusive: η επίθεση πραγματοποιείται στο πρόσωπο και όχι στον ισχυρισμό
ad hominem circumstantial: η επίθεση από τον κατήγορο τονίζει την αλληλεξάρτηση ανάμεσα στον ισχυρισμό και τις περιστάσεις / συνθήκες του Προσώπου και όχι την αρχική κατηγορία
ad hominem tu quoque: η επίθεση πραγματοποιείται στο Πρόσωπο με αιτιολογία πως δεν εφαρμόζει όσα κηρύττει. (Κι ο Σοπενχάουερ δήλωνε πως πρέπει όλοι να αυτοκτονήσουμε αλλά όταν ερωτήθη διατί ο ίδιος δεν προβαίνει στο απονενοημένο διάβημα , απάντησε το εξαίρετο «μα, αγαπητέ όταν κάποιος σας ζητά να του δείξετε τον δρόμο, απλά του δείχνετε τον δρόμο, δεν πηγαίνετε μαζί του!»)
Ποιος θα βάλει τέλος σε αυτή την αυθαίρετη δικαστική παράνοια της τηλεόρασης;
Ποιος θα προστατέψει τα Πρόσωπα; Εμάς;
Ποιος θα επαναφέρει τις ισορροπίες ανάμεσα στο «Είμαι» και «Πράττω»;
Ποιος θα σώσει το κοινό από την πλάνη;
Φυσικά όχι εγώ, αλλά όφειλα μέσα από την δημοκρατικότερη των τελευταίων ετών εφαρμογή του Blog να δηλώσω πως αν μη τι άλλο προσπαθώ να αντισταθώ, σκεπτόμενη.
Ε.Β.
Labels: Blogging, Humans, Web
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
12 Τόλμησαν:
πολυ σημαντικό ποστ βουτς:)
η σύγκρουση οχι προσώπων αλλά θέσεων, η πιο μεγάλη προσφορά, το πιο μεγάλο δώρο. Η ιστορία δεν είναι μόνον μία. Αυτή είναι και η νέα γνώση, μετά την ανεξελεγκτη χρήση των δικτύων. Το κύριο πρόβλημα, κατα την άποψη μου, δεν είναι τι λένε οι εξαρτημένες σκέψεις, αλλά σε ποιες νέες ιστορίες ανοιγόμαστε με τη συγκρούσεις αλληλεξαρτήσεων. Η αναφορά στις διαφορές ανάμεσα στη νέα γνώση των ανεξέλεγκτων συγκρόυσεων, και τη παλιά γνώση του εκαστοτε ισχυρού(και συμφωνώ πως αυτά ήταν τα ΜΜΕ, σε συνεργασία με το χρημα και τις ιδεολογίες),
η αναφορά στη παλιά γνώση βοηθάει στο να ανακαλύπτουμε χαραμάδα χαραμάδα, το πως παράγεται ο νέος άνθρωπος, η νέα ναοιχτη (?) ιστορία.
"Ο κύριος Σελάν αποδείχτηκε απερίσκεπτος για τον Ζυλιέν, όπως και για τον εαυτό του: Αφού τον συνήθισε να συζητά με σωστά επιχειρήματα και να μη χρησιμοποιεί άσκοπα λόγια, παρέλειψε να του πει ότι, αν δεν διαθέτει κάποιος το απαραίτητο κύρος, η συνήθεια αυτή είναι έγκλημα· διότι μια σωστή επιχειρηματολογία αποτελεί ύβρη."
Απόσπασμα από "Το Κόκκινο και το Μαύρο" του Σταντάλ. Γιατί δεν έχει σημασία τι λέει κάποιος αλλά ποιος το λέει! Φράση με τρομερή εφαρμογή στην ελληνική τηλεόραση όπου για να γίνει κάποιος άξιος προσοχής εκτός από το να μιλάει σωστά πρέπει να συνοδεύεται από καθολική αναγνώριση προς το πρόσωπό του. Αλλιώς οι ad hominem επιθέσεις θα πέσουν βροχή. Viva λασπολογία!
Ποιος θα σώσει το κοινό από την πλάνη;
Το κοινό μόνο του, αν αρχίσει να σκέφτεται...
Κύριε Δημητρίου η σύγκρουση θέσεων ή και προσώπων δημόσια με στόχο την κοινωνική ανάταση και την εξέλιξη του πολιτισμού με βρίσκει σύμφωνη αρκεί βέβαια να υπάρχει πάντα η πρέπουσα διακριτικότητα. Ο νέος άνθρωπος όμως με την εξουσία του δικαστή χάρην της δημόσιας προβολής του ή και από την απέναντι όχθη, ο νέος άνθρωπος "Μαγδαληνή" έτοιμος προς λιθοβολισμό για χάρη του κοινωνικού κατευνασμού, ε .. αυτός ως τηλεοπτικό ή και όχι μόνο, φαινόμενο, με κάνει έξω φρενών!
Δισχιδή μου ..και να ήταν μόνο η τηλεόραση...
Δηλαδή Σπύρο μου..ο σώσων εαυτόν σωθείτο;
ακριβώς οπως τα λές. Συμφωνώ. εννοώ και εγώ πως "μόνο με" αυτά τα πλαίσια οπως τα λές, μπορούμε να ανοιγομαστε στο "νεο". Τα ανέφερες με ακρίβεια στο κείμενο σου, στα σημέια περι "πλάνης της διαλεκτικής δικαιοσύνης".
Κύριε Δημητρίου με τιμά η προσοχή που δείξατε στα κείμενα μου:-)
Κουίζ:
Σε ποια από τις παρακάτω περιπτώσεις θα είχε μεγαλύτερη βαρύτητα ο λόγος (το post) της Vouts;
α) Λαμβάνοντας μέρος στο panel/παράθυρο ενός 'μεγάλου' δημοσιογράφου με θέμα τα τηλεδικαστήρια;
β) Γράφοντας το κείμενο σε μια μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα;
γ) Συνεντευξιαζόμενη από έναν 'μεγάλο' δημοσιογράφο;
δ) Συμμετέχοντας σε μια κουτσομπολίστικη εκπμπή;
ε) Γράφοντας σ'ενα blog;
Αγαπητή Vouts έχω την αίσθηση πως ο λόγος μας και κατ'επέκταση εμείς, παίρνει την αξία που του προσδίδουν οι ακροατές μας. Άλλο βάρος έχει η γνώμη που απευθύνεται στο κοινό ενός μεσημεριανού μαγκαζίνο, άλλο βάρος σ'ένα παράθυρο παρέα με έναν δημοσιογράφο, ένα βουλευτή, ένα δικηγόρο κλπ, άλλο βάρος σ'ένα αμφιθέατρο γεμάτο με φοιτητές κοκ. Στην ουσία όμως μιλάμε για τον ίδιο λόγο. Συμπερασματικά λοιπόν θα προσθέσω πως ακόμα κι αν εκφέρω την πιο ανούσια άποψη, αν το κοινό που με παρακολουθεί είναι το ίδιο ανούσιο, τότε αυτομάτως ο λόγος μου έχει βαρύτητα. Γι'αυτούς και μόνο τους ανθρώπους έχει αξία. Γιατί δεν μπορείς να προσφέρεις κάτι σημαντικό σε κάποιον δεν τον ενδιαφέρει. θα του προσφέρεις αυτό που έχει ανάγκη. Και βέβαια ο τρόπος που το προωθείς θα του δώσει επιπρόσθετη αξία. Νόμος του μάρκετινγκ.
καλημέρα
Κύριε LikeToBite, όμως - το λέω και το ξαναλέω και θα καταντήσω γραφική- αυτό δεν είναι το μεγάλο στοίχημα της διαφήμισης - και άρα του τηλεοπτικού μάρκετινγκ-, να Παραπλανήσει το αλάνθαστο ένστικτο του κοινού; Διότι δυστυχώς από τη μία οι λίγες επιλογές και από την άλλη η μαζική εκπομπή συγκεκριμένης "συμπεριφοράς" και "επίδειξης" σε ώρες που υπάρχει σίγουρα κοινό , οδηγεί σε πολύ εύκολη τρικλοποδιά την κρίση όσο καθαρή κι αν είναι αυτή.
Καλημέρα και από μένα:-)
Ουσιαστικά δεν διαφωνώ μαζί σας. Επιγκεντρώνομαι όμως στο marketing αφού αυτό είναι μέσο και εργαλείο για τον κάθε τυχάρπαστο για να προβληθεί και να δημαγωγήσει τη κοινή γνώμη, γιατί δεν νομίζω πως είναι σκόπιμο να αρχίσουμε να λέμε πάλι ότι είμαστε άξιοι της μοίρας μας, που ακόμα και έτσι να είναι δεν μας επιτρέπεται να κατακρίνουμε το κοινό για έλλειψη παιδείας. Ο καθένας ακούει και ίσως επικροτεί αυτά που έχει ανάγκη να ακούσει. Εγώ είμαι εδώ σας ακούω ή μάλλον σας διαβάζω και κουβεντιάζω μαζί σας γιατί προφανώς το θέμα σας μ'εχει αγγίξει. Κατά τον ίδιο τρόπο η θεία μου ακούει και βλέπει τις κουτσομπολίστικες εκπομπές. Τώρα όσον αφορά 'τις τρικλοποδιές της κρίσεις' είναι λογικό να συμβαίνουν αφού είναι λογικό να υπάρχουν και οι 'ειδικοί' επί παντός επιστητού. Μήπως τελικά το πρόβλημα προέρχεται από τους κανόνες λειτουργίας αυτού του συστήματος; Ή μάλλον από την έλλειψη κανόνων και θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του;
Δεν είναι πρόθεσή μου να σας κολακεύω αλλά πάντως απολαμβάνω τα γραπτά σας (σαν κείμενα και σαν άποψη).
Αγαπητέ κύριε LikeToBite
"Μήπως τελικά το πρόβλημα προέρχεται από τους κανόνες λειτουργίας αυτού του συστήματος; Ή μάλλον από την έλλειψη κανόνων και θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του;"
εκεί είναι τελικά το θέμα..ποιο ΕΣΡ; ποια πολιτεία; ποιος έλεγχος;
Κοινωνία προκατασκευασμένων ηρώων, τζούφιων μεν , αλλά ηρώων..
(σας ευχαριστώ για την συμπάθεια, όλοι χρειαζόμαστε ένα κοινό που να αξίζει)
Δημοσίευση σχολίου